Ferağ işlemi, yani bir taşınmazın mülkiyetinin bir kişiden diğerine devri, hukuki ve toplumsal yönleriyle dikkat çeken bir süreçtir. Pek çok kişi için bu işlem sadece resmi bir prosedür gibi görünse de, aslında arka planında farklı duygular, beklentiler ve yaşam hikâyeleri barındırır. Bu yazıda, ferağ işleminin ne zaman geçerlilik kazandığını hem hukuki verilerle hem de insanların yaşadığı gerçek hayat deneyimleriyle ele alacağız.
—
Ferağ İşlemi Nedir ve Neden Önemlidir?
Ferağ işlemi, bir taşınmazın tapu siciline işlenerek bir başkasına devredilmesidir. Türk Medeni Kanunu’na göre, taşınmazların mülkiyetinin geçerliliği, tapu siciline resmi senet düzenlenerek tescil edilmesine bağlıdır. Yani taraflar arasında el sıkışmak, yazılı bir sözleşme yapmak ya da parayı peşin ödemek, hukuken mülkiyet devri için yeterli değildir. İşlemin resmi olarak geçerlilik kazanması için tapu müdürlüğünde yapılması ve tescilin gerçekleşmesi gerekir.
Bir araştırmaya göre, Türkiye’de gayrimenkul devri işlemlerinin %70’ten fazlası miras, satış veya bağış yoluyla gerçekleşiyor. Ancak hukuki geçerliliğin başladığı nokta konusunda birçok kişi yanlış bilgiye sahip.
—
Ferağ İşlemi Ne Zaman Geçerlilik Kazanır?
Resmi veriler ışığında, ferağ işleminin geçerlilik kazanması üç kritik aşamaya bağlıdır:
1. Resmi senet düzenlenmesi: Tapu müdürlüğünde tarafların imzalarıyla hazırlanır.
2. Tarafların onayı: Hem devredenin hem devralanın iradesi açıkça ortaya konur.
3. Tescil işlemi: Tapu kütüğüne işlenmesiyle mülkiyet devri kesinleşir.
Dolayısıyla işlem, tarafların anlaşmaya vardığı an değil; tapu siciline kaydın yapıldığı an geçerlilik kazanır.
—
Bir Ailenin Hikâyesi: Tescil Edilmeyen Satış
Mehmet Bey, ailesinden kalan küçük bir arsayı satmak ister. Komşusu Ayşe Hanım ile anlaşıp parayı alır, hatta el sıkışarak “tamamdır” derler. Ancak resmi işlemleri birkaç gün geciktirirler. Bu süre içinde Mehmet Bey vefat eder ve mirasçılar devreye girer. Tapuda tescil yapılmadığı için Ayşe Hanım’ın ödemesine rağmen arsayı hukuken devralmadığı ortaya çıkar. Bu durum, ferağ işleminin tescil anıyla geçerlilik kazandığını dramatik bir şekilde gözler önüne serer.
—
Erkeklerin ve Kadınların Bakış Açısı
Toplumsal gözlemler, ferağ gibi ciddi işlemlerde cinsiyetler arası farklı yaklaşımları da ortaya çıkarıyor.
– Erkekler genellikle sürece daha pratik ve sonuç odaklı bakıyor. “Parayı aldım, işi bitirdik” düşüncesi hâkim olabiliyor. Bu nedenle resmi tescil süreci bazen ikinci planda kalıyor.
– Kadınlar ise daha duygusal ve topluluk odaklı davranabiliyor. “Aile huzuru bozulmasın, işler şeffaf yürüsün” yaklaşımıyla, işlemlerin resmiyete kavuşmasına daha çok dikkat edebiliyorlar. Özellikle miras paylaşımlarında kadınların düzeni ve adaleti öncelemesi, sorunların büyümeden çözülmesine katkı sağlıyor.
Bu farklı bakış açıları, aslında toplumsal deneyimlerin ve sorumlulukların nasıl şekillendiğini de gösteriyor.
—
Verilerle Türkiye’de Ferağ İşlemleri
Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’nün 2022 verilerine göre, Türkiye’de yıllık ortalama 3 milyon taşınmaz devri gerçekleştiriliyor. Bu işlemlerin %60’ı satış, %25’i miras ve intikal, %15’i ise bağış yoluyla yapılıyor. Özellikle miras yoluyla gerçekleşen ferağlarda, tescil yapılmadığında aile içi uyuşmazlıkların arttığı görülüyor.
Bir hukuk dergisinde yayınlanan makaleye göre, tescil edilmemiş devirlerde açılan dava sayısı, son 10 yılda %40 artış göstermiş. Bu durum, halk arasında bilgi eksikliğinin ne kadar önemli bir sorun olduğunu ortaya koyuyor.
—
Topluluk Perspektifinden Ferağ
Ferağ işlemleri sadece bireylerin değil, toplulukların da huzurunu ilgilendiriyor. Bir mahallenin sakinleri arasında yapılan adil ve şeffaf işlemler, güven ortamını güçlendiriyor. Tersine, resmi geçerlilik kazanmadığı için çıkan anlaşmazlıklar, hem aile bağlarını hem de komşuluk ilişkilerini zedeleyebiliyor.
Hukuki sürecin eksiksiz yerine getirilmesi, sadece bireysel hakları değil, sosyal barışı da koruyor.
—
Son Söz: Ferağda Güvenin Adresi Tescildir
Ferağ işlemi, tapu siciline tescil edilmeden hukuken geçerlilik kazanmaz. Bu nedenle, yapılan anlaşmalar ne kadar samimi ve güvene dayalı olursa olsun, sürecin resmi adımlarını tamamlamak gerekir. Gerçek hayat örnekleri ve resmi veriler, bu adımın atlanmasının büyük mağduriyetlere yol açabileceğini gösteriyor.
—
Peki siz ne düşünüyorsunuz?
– Sizce insanlar neden hâlâ “el sıkışma” veya “senet” ile işin bittiğini zannediyor?
– Erkeklerin pratik, kadınların duygusal yaklaşımı sizce bu tür işlemlerde ne kadar etkili?
– Kendi çevrenizde, tescil edilmediği için sorun yaşanmış bir ferağ hikâyesi duydunuz mu?
Yorumlarda düşüncelerinizi paylaşın; çünkü bilgi, ancak paylaşıldıkça toplulukları güçlendirir.